Zakażenie pacjenta

Zakażenie pacjenta nabyte w trakcie pobytu w szpitalu lub innej placówce medycznej to powszechny problem. Dotyczy on wszystkich świadczeniodawców medycznych, ale przede wszystkim ofiar zakażeń – pacjentów, decydujących się na leczenie w danym miejscu. Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia – WHO, przyjmuje się, że problem zakażeń dotyczy aż 5%-10% wszystkich przyjmowanych pacjentów. Zakażenia powodują powikłania i spowalniają leczenie choroby, z powodu której pacjent trafił do szpitala. Występowanie zakażeń często uważa się za ważny wskaźnik jakości usług oferowanych przez szpital lub inną placówkę medyczną.

Zakażenie pacjenta jako zdarzenie medyczne

Zakażenie pacjenta należy do tzw. zdarzeń medycznych. Definicję zdarzenia medycznego znajdziemy w art. 67a ustawy o prawach pacjenta i jest ona kluczowa dla problematyki zakażeń. W myśl ustawy za zdarzenie medyczne uznajemy: „zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta, śmierć pacjenta będące następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną:

1) diagnozy, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby,

2) leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego,

3) zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego.”

Wystąpienie zdarzenia medycznego uzasadnia roszczenie pacjenta o odszkodowanie, zadośćuczynienie, a w uzasadnionych sytuacjach również o rentę. Jednym z nich, zgodnie z wyżej cytowanym artykułem jest zakażenie. Zakażenie jest bowiem jednym z przykładów błędu medycznego.

Zakażenie pacjenta – na czym polega i jak do niego dochodzi ?

Do zakażeń w szpitalach lub innych placówkach medycznych może dojść na wiele sposobów i ciężko byłoby wymienić je wszystkie. Zasadniczo jednak do zakażeń najczęściej dochodzi wskutek nieprawidłowo prowadzonego leczenia, a zwłaszcza w trakcie zabiegów. Zakażenia są rezultatem działań leczniczych i diagnostycznych powiązanych z naruszeniem ciągłości tkanek łącznych. Ryzyko zakażeń szpitalnych zwiększa się proporcjonalnie do wzrostu specjalizacji wykonywanych na pacjencie zabiegów diagnostycznych i leczniczych.

Szczegółowo problematykę ochrony przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi reguluje chorobami zakaźnymi reguluje ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Zgodnie z art. 2 niniejszej ustawy, zakażenie polega na wniknięciu do organizmu i rozwoju w nim biologicznego czynnika chorobotwórczego. Biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, wywołującym objawy choroby u pacjenta mogą być:

Drobnoustroje komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty.
Zewnętrzne i wewnętrzne pasożyty człowieka lub wytwarzane przez nie produkty.
Cząstki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie hodowle komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty.

Zakażenie szpitalne stanowi szczególny rodzaj zakażenia. Występuje w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, gdy choroba nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania albo wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania. Prawnicza definicja zakażenia dodatkowo podkreśla, że zakażenie szpitalne ma funkcjonalny i adekwatny związek przyczynowo-skutkowy z udzielanymi świadczeniami medycznymi oraz jest skutkiem niedbalstwa personelu medycznego.

Zakażenie pacjenta – tylko w szpitalu

Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta, przepisy o zdarzeniach medycznych stosujemy wyłącznie do zdarzeń medycznych, które stanowią następstwo udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu, zgodnie z ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Ustawa ta definiuje pojęcia szpitala i świadczeń szpitalnych.

Szpital – przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego, w którym podmiot ten wykonuje działalność leczniczą w rodzaju świadczeń szpitalnych.
Świadczenia szpitalne – wykonywane przez całą dobę kompleksowe świadczenia zdrowotne polegające na diagnozowaniu, leczeniu, pielęgnacji i rehabilitacji, które nie mogą być realizowane w ramach innych stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych lub ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych. Za świadczenia szpitalne uznajemy również świadczenia udzielane z zamiarem zakończenia ich udzielania w okresie nieprzekraczającym 24 godzin.

Z ustawowej definicji zakażenia wynika, że z zakażeniem mamy do czynienia, wyłącznie gdy dochodzi do niego w trakcie pobytu w szpitalu lub w określonym czasie po jego opuszczeniu oraz musi mieć ono związek z udzielaniem świadczeń zdrowotnych.

Kiedy szpital odpowiada za zakażenie pacjenta?

Aby móc pociągnąć szpital do odpowiedzialności, muszą wystąpić poniższe przesłanki:

Powstanie zakażenia.
Niedbalstwo szpitala.
Związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy zakażeniem, a niedbalstwem szpitala.

Pacjent nie ma obowiązku ścisłego udowadniania, że do zakażenia doszło na terenie szpitala. Zazwyczaj wystarczy, że uprawdopodobni ten fakt. Często zdarza się, że trudno byłoby udowodnić dokładny moment zakażenia oraz precyzyjnie wskazać miejsce, w którym do niego doszło. Sądy w tej kwestii stawiają pacjenta na uprzywilejowanej pozycji i to po stronie szpitala spoczywa obowiązek wykazania, że do zakażenia nie doszło na jego terenie. Jeśli w szpitalu zostanie przeprowadzona inspekcja i okaże się, że w danej placówce medycznej obecna jest groźna bakteria, uwolnienie się przez szpital od odpowiedzialności będzie praktycznie niemożliwe. Jeśli w konkretnej sprawie nie da się ustalić czy za szkodę pacjenta powinien odpowiedzieć szpital, wystarczy wykazanie dostatecznego prawdopodobieństwa, że wskutek niedbalstwa szpitala, np. nienależytego stanu sanitarnego urządzeń medycznych, doszło do zakażenia. W sytuacji, gdy pacjent nie jest pewien czy należy mu się odszkodowanie, warto skontaktować się z prawnikiem.

Należy podkreślić, że związek pomiędzy zakażeniem, a powstaniem szkody po stronie pacjenta musi być adekwatny, czyli innymi słowy – normalny. Wynika to z art. 316 kodeksu cywilnego, z którego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Najczęściej za szkodę pacjenta w postaci zakażenia odpowiada szpital jako jednostka organizacyjna lub jego ubezpieczyciel. Możliwe jest również pociągnięcie do odpowiedzialności bezpośrednio lekarza, który prowadził proces leczniczy, w trakcie którego doszło do zakażenia. Odpowiedzialność lekarza i konsekwencje, które poniesie zależą od umowy, jaka wiąże lekarza i szpital. Odpowie również lekarz prowadzący prywatną praktykę.

Zakażenie pacjenta – wielu przykrych sytuacji można uniknąć

Zakażenie pacjenta często oddziałuje na całe jego życie. Nie tylko znacznie przedłuża cały proces leczenia, ale może również spowodować nieodwracalne skutki. W sprawach o odszkodowanie lub zadośćuczynienie z powodu zakażenia pacjenta, wyjątkowo przykry jest fakt, że wielu z tych zakażeń można było w prosty sposób uniknąć. Często za zakażenie odpowiedzialny jest niewłaściwy stan sanitarny aparatury medycznej czy też niewystarczająca ich dezynfekcja. Choć pieniądze nie zwrócą pacjentowi zdrowia, czasu ani nerwów, warto jednak starać się o rekompensatę w postaci odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Kwota pieniężna o jaką można walczyć dla pacjenta za zakażenie szpitalne jest zawsze inna, ponieważ indywidualnie oceniamy skutki zakażenia dla danego pacjenta. Zawsze bowiem trzeba dokładnie przeanalizować dokumentację medyczną i sytuację pacjenta po zakażeniu. Jak długo dochodził do zdrowia, czy nadal podlega leczeniu, jak zmieniło się jego życie. Jakie ma niedogodności związane z leczeniem skutków zakażenia.

Jeśli potrzebujesz pomocy i chcesz skonsultować swoją sprawę z nami? Oto jak możesz to zrobić: telefonicznie 604 432 333, 530 291 291 lub mailowo kancelaria@lazer-hudziak.pl