Odszkodowanie za wykonanie niepotrzebnej operacji
Wykonanie przez lekarza niepotrzebnej operacji często bywa tragiczne w skutkach. Operacje stanowią jedną z najpoważniejszych możliwości ingerencji w zdrowie pacjenta. Lekarze powinni je wykonywać tylko, gdy maja stuprocentową pewność, że w konkretnym przypadku są absolutnie niezbędne i nie ma możliwości udzielenia pomocy choremu w inny sposób. Niestety, czasami nawet w tak poważnych kwestiach jak operacja, dochodzi do błędu. Konsekwencje, mające niekiedy wpływ na całe dalsze życie, ponosi pacjent. Pacjent poszkodowany niepotrzebnym wykonaniem operacji ma prawo do żądania odszkodowania za poniesione w związku z niepotrzebnym zabiegiem wydatki oraz zadośćuczynienia za doznane krzywdy. Z roszczeniem może wystąpić przeciwko konkretnemu lekarzowi, jak również przeciwko szpitalowi, którym doszło do niepotrzebnej operacji
Wykonanie operacji powinno być ostatecznością
Wykonanie operacji zazwyczaj poprzedzone jest szeregiem innych czynności. Zaliczają się do nich m.in. kompleksowe badania i konsultacje z innymi lekarzami specjalistami. Lekarze mają świadomość, że operacja zawsze stanowi poważną ingerencję w zdrowie pacjenta, gdyż nawet z pozoru błahy i nieryzykowny zabieg może przynieść nieoczekiwane skutki. Dużo zależy od organizmu i stanu zdrowia konkretnego pacjenta. O ile nie zachodzi sytuacja, w której życie pacjenta jest zagrożone i występuje konieczność wykonania nagłego zabiegu, lekarze każdorazowo przed przystąpieniem do operacji powinni upewnić się, że jej przeprowadzenie jest bezwzględnie konieczne. Powinni sprawdzić czy pacjentowi nie można pomóc w inny sposób, a w razie wątpliwości zasięgnąć porady innego lekarza specjalisty. Jeśli lekarz poweźmie jakiekolwiek wątpliwości co do konieczności przeprowadzenia operacji, najpierw powinien spróbować pomóc pacjentowi w inny sposób. Dopiero, gdy wszystkie inne metody zawiodą, pozostaje przeprowadzenie operacji, poprzedzone kompleksową weryfikacją stanu zdrowia pacjenta.
Wykonanie niepotrzebnej operacji – przypadek nieczęsty, ale tragiczny w skutkach
Zgodnie z Kodeksem Etyki Lekarskiej lekarze mają obowiązek przeprowadzania wszelkich postępowań diagnostycznych, leczniczych i zapobiegawczych z należytą starannością oraz poświęcić im niezbędny czas. Lekarze są świadomi konsekwencji, które mogą spotkać ich w przypadku nieprzestrzegania Kodeksu, niedochowania należytej staranności i w konsekwencji podjęcia się przeprowadzenia niepotrzebnej operacji. Na szczęście tego rodzaju przypadki nie zdarzają się często. Zazwyczaj decyzja o przeprowadzeniu operacji jest skrupulatnie przemyślana. W praktyce prawnicy zdecydowanie częściej mają do czynienia z sytuacjami, w których lekarze nie wykonali swoich obowiązków, wykonali je zbyt późno lub też w trakcie ich wykonywania popełnili błąd skutkujący śmiercią lub narażeniem zdrowia pacjenta. Mimo to historia zna kilka wyjątkowo dramatycznych w skutkach przypadków całkowicie zbędnych zabiegów medycznych. Wśród nich znajdziemy m.in. zbędną amputację oraz operację zdrowych organów, prowadzące do trwałego okaleczenia pacjentów.
Najgłośniejszą i rozpowszechnioną w mediach sprawą był przypadek młodej, 23-letniej dziewczyny, u której lekarz chirurg przeprowadził zabieg usunięcia obydwu piersi. Chirurg okaleczył dziewczynę, chociaż nie zachodziły żadne przesłanki do podjęcia tak radykalnych kroków. Pacjentka cierpiała jedynie na łagodną odmianę dysplazji sutka, nadającą się do leczenia farmakologicznego. Swojej decyzji lekarz nie skonsultował z onkologiem, a co gorsza – nie przestawił również pacjentce żadnej propozycji alternatywnego leczenia. Po prostu usunął młodej kobiecie piersi – jak okazało się później, całkowicie zbędnie.
Znane są również przypadki pomylenia przez lekarza i pozostały personel medyczny operowanych części ciała. Przykład takiej sytuacji stanowi historia małoletniego chłopca, u którego przeprowadzono zbędną operację zdrowego biodra. Na postawie opinii powołanego w sprawie biegłego oraz dokumentacji medycznej u chłopca nie stwierdzono żadnych zmian chorobowych uzasadniających przeprowadzenie operacji na tym biodrze. Dotknięte schorzeniem było natomiast drugie bioderko dziecka. Sąd uznał, że w tego rodzaju działaniu lekarzy nie można dopatrzeć się błędu diagnostycznego, ponieważ diagnoza była prawidłowa – dotyczyła jednak drugiego biodra. Sąd wykluczył również błąd terapeutyczny, ponieważ sam zabieg został wykonany prawidłowo, jednakże na zdrowym biodrze. Pomyłka lekarza w tej sprawie została uznana za rażące niedbalstwo. Gdyby szpital, w którym doszło do tragicznej pomyłki funkcjonował w prawidłowy sposób, a lekarz wykonujący zabieg dołożyłby chociaż minimalnej staranności do wykonanych na dziecku czynności, do takiej pomyłki prawdopodobnie w ogóle by nie doszło.
Tragiczne pomyłki czasami sięgają jeszcze dalej – operacja na niewłaściwej osobie
Zdarzają się również, na szczęście równie rzadko, przypadki, w których operacja dokonywana jest na niewłaściwym pacjencie. Choć początkowo wręcz trudno sobie wyobrazić tak daleko idącą pomyłkę, historii znane są przykłady takich sytuacji.
Przykładem wykonania operacji nie na tej osobie, na której powinna zostać wykonana, jest przypadek pacjentki, u której przeprowadzono skomplikowaną operację usunięcia macicy. Operacja ta miała zostać przeprowadzona na zupełnie innej kobiecie. Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy uznał, że w tej konkretnej sprawie przeprowadzenie operacji na niewłaściwej osobie pozostawało poza sferą czynności związanych z wiedzą medyczną i stanowiło raczej naruszenie o charakterze administracyjno – organizacyjnym. Sąd uznał że brakiem staranności wykazała się zarówno pielęgniarka, która przywiozła na salę operacyjną niewłaściwą pacjentkę, jak i lekarz. Błąd lekarza polegał na niezaznajomieniu się z historią choroby, niezbadaniu pacjentki i braku weryfikacji jej tożsamości. W konsekwencji niestarannych działań personelu medycznego, skomplikowaną operację ginekologiczną o daleko idących skutkach, przeprowadzono u pacjentki, która miała zostać poddana jedynie prostemu zabiegowi zszycia jej pękniętej szyjki po porodzie. Ktoś popełnił fatalny błąd. Z punktu widzenia pacjentki nieistotne jest czy był to błąd personelu medycznego czy administracyjnego – w wyniku przeprowadzenia niepotrzebnej operacji została okaleczona na całe życie.
Jeśli życie pacjenta nie jest zagrożone, operacji należy unikać
Na zakończenie warto podkreślić, że jednym z najistotniejszych obowiązków lekarza pozostaje dokładne sprawdzenie czy operacja jest jedynym sposobem udzielania pomocy pacjentowi. Nie dotyczy to sytuacji nagłych, w których życie pacjenta jest zagrożone. Jeśli jednak operacja była wcześniej zaplanowana, lekarze oraz reszta personelu medycznego powinni podjąć wszelkie starania, celem upewnienia się, że operacja jest jedynym skutecznym wyjściem. Jeśli w konkretnej sytuacji takiej pewności zabraknie, lekarz powinien skonsultować się z innymi specjalistami lub zlecić wykonanie dodatkowych badań. Jeśli jesteś poszkodowanym pacjentem, pomożemy.